Nie brakuje perspektyw

Jeden z inwestorów w ostatnią rundę sprzedaży akcji, która to przyniosła $260M kasy, tłumaczy dlaczego Stoke Space to firma w którą warto zainwestować. I ma kilka powodów które do mnie przemawiają (nie na tyle żeby inwestować ale na tyle żeby zrozumieć):

  • Stoke Space pobiło SpaceX w tempie wyprodukowania pierwszego działającego silnika rakietowego od momentu uzbierania kasy na to.
  • Stoke Space jest druga na świecie firmą (po SpaceX) której udało się zaprojektować i odpalić silnik pracujący w cyklu full flow staged combustion (czyli jak Raptor).
  • Planowana przez firmę rakieta Nova może być idealnym rozwiązaniem do bardzo taniego wysyłania w kosmos ładunków.
  • Pomysł na osłonę termiczną która absorbuje energię i używa jej do podgrzewania paliwa jest czymś innowacyjnym a jednocześnie eleganckim

Generalnie zgadzam się z tymi powodami ale jestem nadal lekko sceptyczny jeżeli chodzi o ten drugi stopień. Przypuszczam że nie będzie łatwym zbilansowanie całego rozwiązania. Bo zauważmy że jest tu wiele zmiennych:

  • Masa drugiego stopnia. Im większa tym więcej energii wydzieli się na osłonie termicznej
  • Temperatura mięknięcia osłony termicznej – trzeba tak manewrować zużyciem paliwa by jej nie przekroczyć
  • Prędkość – im większa tym większa moc wydzielanej energii termicznej ale krótszy czas w którym ta energia się wydziela.
  • Ilość paliwa potrzebna do lądowania – wpływa silnie na udźwig rakiety.

I w sumie nadal nie wiadomo czy to się wszystko ładnie domknie – czyli czy da się zrobić taki drugi stopień który aktywnie hamując w atmosferze i wykorzystując ciepło tego hamowania do zwiększenia efektywności silnika będzie lżejszy od rozwiązania które „bierze na klatę” energię hamowania (jak np. Starship). Zresztą z samym Starship też nadal nic nie wiadomo. Kilkadziesiąt lat temu jak projektowano prom kosmiczny to wyszło że albo się bierze ze sobą na orbitę zbiorniki albo ładunek i nie da się obu naraz. Starship próbuje wziąć oba.

Drugie co mnie ciekawi to czy całe paliwo które będzie chłodziło osłonę termiczną drugiego stopnia Stoke potem pójdzie do silnika czy raczej będzie to kombinowane rozwiązanie w którym część paliwa będzie szła do silnika i będzie używana do hamowania a część będzie po prostu aktywnym chłodzeniem osłony tak jak to kiedyś zamarzył sobie Musk. Coś w tym aktywnym chłodzeniu jest – jeżeli masa paliwa jakie trzeba na takie chłodzenie zużyć jest mniejsza niż masą osłon termicznych których można się pozbyć to może to aktywne chłodzenie mieć sens. Na pewno w przypadku wodoru rachunek ekonomiczny jest inny bo wodór jest po prostu chłodniejszy więc jest bardziej efektywny niż metan. Ale jednocześnie wodór ma bardzo wiele brzydkich cech (np. rozpuszczanie się w metalach powodujące ich kruchliwość) więc używanie go w rakietach to spory problem który niewiele firm rozwiązało.

Jeżeli chłodzenie aktywne jest bardziej opłacalne niż osłony termiczne to takie chłodzenie aktywne z jednoczesnym użyciem pochłoniętej energii do zwiększania efektywności silnika jest na pewno jeszcze bardziej opłacalne. Dlatego nie mogę się doczekać pierwszych lotów rakiety Stoke Space.

Marek Cyzio Opublikowane przez: