33 > 30 > 27

Czyli szybkie podsumowanie rakiet z dużą ilością silników:

  • Falcon Heavy – 27 silników Merlin, każdy o ciągu ~0.85 MN. Działa i to raczej bardzo niezawodnie.
  • N1 – 30 silników NK-15, każdy o ciągu ~1.5 MN. W sumie to działało, choć raczej było daleko od „niezawodności” – a to pękały rury a pożar uszkadzał okablowanie, a to eksplodujący silnik pękał rury, a to problemy z okablowaniem powodowały problem z kręceniem się rakiety, a to planowane wyłączenie silników powodowało rozerwanie rur. Jednak wszystko to okazywało się zwykle chwilę po starcie. Po 5 spektakularnych eksplozjach Rosja się poddała.
  • Starship Booster – 33 silniki, każdy o ciągu ~3 MN. Jak na razie maksymalnie 14 uruchomiono i raczej efekty tegoż testu były niespecjalnie udane. Dziś próba 33 silników i mam nadzieję że nie spowoduje ona nadmiernego bałaganu. Wszystko się może zdarzyć – jakieś rezonanse których nie przewidziano, jakiś zły spaw który dopiero się objawi przy teście i milion innych. Samo uruchamianie silników jest ryzykowne jak okazało się podczas testu preburnerów pół roku temu. Delta IV Heavy regularnie staje w płomieniach w czasie uruchamiania RS-68, to dzięki temu że wodór jest lżejszy od powietrza. Metan jest cięższy od powietrza więc zamiast uciekać do góry i się rozpraszać, zalega pod rakietą co powoduje zwiększenie stężenia. Wystarczy 5% metanu w powietrzu by nastąpiła eksplozja.

Dla porównania, Saturn V miał w pierwszym stopniu 5 silników F-1, każdy o ciągu ~7 MN. Problemem dużych silników jest niestabilność spalania – tak naprawdę nigdy nie udało się tego jakoś tak do końca rozwiązać i dlatego wszelkie silniki po F-1 były znacząco mniejsze. Albo tak jak to Rosjanie lubią, miały kilka komór spalania zamiast jednej – np. obecnie latający Soyuz na „dole” ma 5 silników, ale 32 komory spalania i 32 dysze.

Zaglądam co jakiś czas w miarę możliwości na Twittera i na livestream NSF, ale jak na razie nie widać by było blisko testu. W tym momencie mają chyba jakieś problemy z zatankowaniem rakiety.

Marek Cyzio Opublikowane przez: